ఏకాక్షర నిఘంటువు ----ఎ.వి.రమణరాజు

అ - బ్రహ్మ,విష్ణువు, శివుడు, తాబేలు, ముంగిలి, యుద్ధము,

        గొప్ప తనము, అంత:పురము, హేతువు, భూషణము,

       పాదము, పార్వతి, యజ్ఞము, చంద్ర బింబము, గాయత్ర్యాది

       మంత్రము, చక్రము, కోడితల, బృహస్పతి, గాలి, సిగ, గుఱ్ఱము,

       లేమి, కొంచెము   మొదలైనవి.

అ: - సిద్ధమంత్రము, సూర్యాశ్వము, చంద్రబింబము, కోడితల,

         పగ్గము, సిగ. బ్రహ్మ, నారాయణుడు, పరమేశ్వరుడు,

         ఒక రౌద్రబీజము, మృత్యునాశక బీజాక్షరము.

అమ్ - ఆకాశబీజము, విష్ణుబీజము, వృక్షబీజము, వంశీకరణ బీజము,

              హేతువు, భూషణము, స్వల్పము, త్వర, వంకర మాట, దోసిలి,

              అనుస్వారము, బిందువు, ముంగిలి, యుద్ధము,

              అంతిపురము, పాదము.

అత్ - నిరంతర గమనము

అర్హ్ - పూజించుట

అయ్ - వెళ్ళుట

అక్ - పోవు, ప్రాకు

అంశ్ - పంచి ఇచ్చుట

అగ్ - వీచు, పోవు

అంక్ - వంకరగా పోవుట, ముద్రవేయు, గుర్తు పెట్టు,

                   మలినముచేయు, పోవు

అప్ - ఉదకము(నీరు)

అచ్ - పోవు, కదలు, గౌరవించు, ప్రార్థించు

అంచ్ - పూజించు, వంగు , గౌరవించు, ప్రార్థించు, గొణుగు

అంజ్ - ప్రకాశించు, అభిషేకము చేయు, అలరించు, ప్రేరణ

అట్ - తిరుగు. సంచరించు

అణ్ - శ్వాసించు, జీవించు, ధ్వనించు

అత్ - నడచు, తిరుగుట, కట్టివేయు

అద్ - తిను, చంపు

అన్ - గాలిపీల్చు, కదలు, జీవించు, కాపాడుట,

                సంతోషపరచుట, తృప్తినొందుట,

               అనుగ్రహముచూపుట, దయచూపుట

అయ్ - పోవుట, లోనికి వచ్చుట

అర్థ్ - యాచించుట, కోరుట

అశ్ - వ్యాప్తమగుట, పూర్తిగా నిండుట, ప్రవేశించుట,

              చేరుట, పొందుట, అనుభవించుట, తినుట,

             రుచిచూచుట

అస్ - అగుట, ఉండుట, విసరుట, విడచుట, పోవుట,

                తీసికొనుట, ప్రకాశించుట, పట్టుకొనుట

అర్ఘ్ - వెలకట్టుట

అర్చ్ - పూజించుట, గౌరవించుట

అర్ - సంపాదించుట, బాధించుట, పీడించుట,

               యాచించుట, పోవుట.

ఆ - స్థానము, భావము, పరితాపము, బ్రహ్మదేవుడు, కోపము,

        తలంపు, వాక్యపూరణ, ఆక్షేపము, ఆశ్చర్యము, సంతోషము,

        వైరాగ్యము, ప్రభావము, సంబోధనము, బలము, కడవ, బరువు,

       పూజ, తాత, మంగళసూత్రము.

ఆః - స్థానము, భావము, సంతాపము, బ్రహ్మ, శివుడు, కోపము,

           ఆక్షేపము, తలపు, అచ్చెరువు, సంతసము, విరాగము, ప్రబోధము,

           సంబోధనము, బలము, బరువు, కడవ, పూజ, తాత, మంగళసూత్రము,

           దుఖము, శమము, సదాచారము, ముఖము, ఉనికి, లక్ష్మి, బ్రహ్మ, వాక్కు, 

           హద్దు, పీడ,

 

ఆమ్ - అంగీకారము, స్మరణ, నిశ్చయము, జవాబు, పాశము,

               ఒక ఆకర్షణీయ బీజము.

ఆఙ్ - స్వల్పము. వరకు, గ్రహించుట, కప్పుట, పూరించుట,

            కోపగించుట, కౌగిలించుట, తిట్టుట, కోరుట, కాలక్షేపము,

            వేడుక, దగ్గర, వంచనము,  బంధము, నిరోధము, విరోధము,

            సంహారము, స్నానము, వాడుక, చూచుట, హద్దు, ఆలోచించుట,

            బుద్ధి, ఈవి, పరాధీనము, భూషణము, సంభాషణ, ఎదురు,

           ఆక్రమణము, జీవనోపాయము, మరుపు, నమ్మిక, ప్రయత్నము,

           భోజనము, సంబోధనము, పూజ, బడలిక, వాత్సల్యము, సంచయము.

  

ఆప్ - పొందుట, చేరుట, పోవుట, వ్యాపించుట,

               కలిగించుట, ఆక్రమించుట.

ఆస్ - కూర్చుండుట, పరుండుట, విశ్రాంతిగైకొనుట,

                నివసించుట, ఊరకుండుట, మరియు

               ఈ సందర్భాలలో అస్ అని వాడతారు-

               స్మరణము, క్రోధము, బాధ, దుఃఖము,త్రోసిపుచ్చుట.    

ఇ - పాము, రత్నము, కాంతి, ముందు,రహస్యార్థము,

        శివుడు, ఆడ ఏనుగు, అంతిపురము, చంద్రకిరణము,

       మన్మథుడు, చిత్రము, వంత, శబ్దము, మంట, అగ్రము,

       (ఆశ్చర్యము, భేదవాక్యము), వెళ్ళుట, అధ్యయనముచేయుట

 

ఇ: - శివుడు, మన్మథుడు, చంద్రకిరణము, పాము, మణి, కాంతి,

         ఆడ ఏనుగు, గుహ, దుఖభావన, పరితాపము, కోపము,

         ఎదురు, ఇంటిలోపలిచోటు.

ఇమ్ - పుష్టినిచ్చుచు క్షోభరముకానట్టి ఒక బీజము.

ఈ -  కోపము, దుఖము, లక్ష్మి, సరస్వతి, గౌరి, నాలుక,

          తామరఱేకు, కేసరము, బాణము, సర్పము, మొలనూలు,

         దయ, చింత, దగ్గర.

ఈ: -  లక్ష్మి, సరస్వతి, తామరఱేకు, నాలుక, ఇంద్రధనస్సు,

           గుహ, బాణము, పాము, కమల కేసరము.

ఈక్ష్ - దర్శించుట

ఈమ్ -  ఇది పిమ్మట, వాక్ప్రసాదకర నిర్మలబీజము.

ఈశ్ - పాలించు, అధికారముచేయు,

               సమర్థుడగు, సంపాదించుకొను

ఈహ్ - తలంచు, కోరు, పొందు, లక్ష్యముచేయు

ఉః -   రాజు, నేత్రము, ఈశ్వర జటాజూటము, విష్ణువు, శివుడు,

              పిలుచుట, కోపము, అంగీకారము, అడుగుట, క్షత్రియుడు,

ఉం - విష్ణువు, శివుడు, రాజు, కన్ను.

ఉ - శివుడు, సంబోధనము, కోపము, తపము,

           ప్రశ్నము, విహరించుట, దయ, శబ్దపూరణ,

          పాదపూరణ.

ఉక్ష్ - తడపు, చల్లు, పంపు

ఉచ్ - ప్రోవుచేయు, ఇష్టపడు, తగియుండు, అలవాటుపడు

ఉజ్ఝ్ - విడిచిపెట్టు, తప్పించుకొను

ఉంఛ్ - ఏరు, ప్రోగుచేయు

ఉత్ - ప్రకాశము, విభాగము, బలాధిక్యము, స్వస్థతలేకుండుట,

                సామర్థ్యము, ప్రధానము, కట్టుట, అభిప్రాయము,

               మోక్షము, లాభము, మొదట చేయదగిన విధి

ఉమ్ - పురుషుడు, చంద్రుడు, రాజ పుత్రుడు, కంఠము,

             దేవత, ప్రాంగణము, సామ్యము, నిండుకడవ,

            వర్తకుడు, రక్షణము, బ్రహ్మ, గుర్తు, శివుడు,

            పోలిక, రక్కసుడు.

ఊర్ణ్ - కప్పుట

ఉద్ - ఈ క్రింది అర్థములలో ఉపయోగింప బడుతున్నది

                ఉన్నతస్థానము, వినియోగము, బయట, నుండి,

               పైకి పోవుట, సంపాదించుట, ప్రచారము, ఆశ్చర్యము,

                ఉత్కంఠ మొదలైనవి.

ఊ  - వాక్యారంభము, రక్షించుట, గురుస్వరూపము, ఇచ్ఛ, స్వామ్యం

ఊం - కోపంతో పలుకుట, అడుగుట, నింద, పోటి

ఊః - పురుషుడు, చంద్రుడు, రాజపుత్రుడు, కంఠము, దేవత,

               గొప్పముంగిలి, సాటి, నిండుకడవ(పూర్ణకుంభం),

              వర్తకుడు, రక్షించుట,  రక్షకుడు, మహేశ్వరుడు,

              పోలిక, , ఇంద్రుడు

ఋ - వాక్యము, నిందించుట

ఋధ్ - వృద్ధినొందుట, వర్ధల్లుట, తృప్తినొందుట

ౠ - వాక్యము, కాపాడుట, నింద, భయము

ౠః - తలవెండ్రుక, పాము, చూపు, దరిద్రుడు, స్వర్ణము,

                 కమలము, స్వర్గము, డబ్బు, నేరేడుచెట్టు, భైరవుడు,

                 దానవుడు

ౠమ్ - సమ్మోహనకరమూ ఉజ్వలమూ అయిన ఒక బీజాక్షరం

ఌ - విద్వేషకర మోహన బీజాక్షరము. ఊసరవెల్లి, పర్వతము,

           శరీరము, క్షేమంకరుడు, దేవత, విలాసగమనము,

           కన్ను, తల్లి, ఎముక, కద్రువ

ఌః - శివుడు, ఏనుగుదంతము, ఎండ్రకాయ, కోతి, కోర,

             స్వర్గము, అదితిదేవి, గంధము మొదలైన వాటిచే

            పూయబడిన శరీరము, చనిపోయిన మనుమడుగలవాడు,

            ఱొమ్ము, కాపాడుట.

ౡ - ఊసరవెల్లి, పర్వతము, శరీరము, శుభమును చేయువాడు,

              దేవత, విలాసగమనము, కన్ను, ఎముక, కద్రువతల్లి, స్త్రీ,

              కేవల మోహనకరమగు ఒక బీజాక్షరము.

ఏ -  తేజస్సు, ఉదకము, రాత్రి, మేడయొక్క మధ్యభాగము, 

          విష్ణువు. ఆకాశము, మణిమధ్యభాగము, సన్నిధి, ఏవార్థకము,

         సూర్యోదయకాలమునకు, పదకొండవ సంఖ్యకు,

         (దుఖ:భావనము, కోపము, ప్రత్యక్షము, సమీపము)

ఏ: -  విష్ణువు

ఏజ్ - వణకుట, కదలుట, ప్రకాశించుట

ఏధ్ - వృద్ధినొందుట, సుఖముగా జీవించుట

ఏమ్ - సర్వవశ్యకర శుద్ధ తత్త్వబీజము.

  

ఐ -  హస్తము, దిక్కు, పర్వతశిఖరము, చర్మము,

          విష్ణువు, శివుడు, స్మరణము, ఆహ్వానము,

          నియంత్రణము, స్మృతి, ఆకలింతకుతెచ్చునది, 

          పిలుచుట, మీ ఇష్టమని చెప్పుట, 

          బిందులేనివాగ్భవబీజము

ఐమ్ -  వాగ్బీజము, పురుషవశ్యకరము,

                 శుద్ధ సాత్వికమునగు బీజాక్షరము.

ఓ - కమలము, గోడ, ఉదకము, కుబేరుడు, చంద్రుడు,

          మేఘము, యోని, బృహస్పతి, ఇంద్రుడు, బ్రహ్మదేవుడు,

          సందేహము, స్మరణము, మొల, పిలుచుట(సంబోధనము,

         ఆహ్వానము)

ఓ:  -  బ్రహ్మ

ఓమ్ -   ప్రణవ బీజము, సమస్తవాఙ్మయరూపము,

                  నిత్య శుద్ధమునగు బీజము, ఈశ్వరుడు, స్వీకారము.

ఓం -  పరమాత్మ, ఆరంభము, మంగళము

ఔ  -  కుమారస్వామి, స్వచ్ఛమైన మేనికి పేరు, చంద్రకళ,

           సిద్ధులవిమానము, అనంతుడనే సర్పము,సంబోధనము,

           ఆహ్వానము, విరోధము, నిశ్చయము.

ఔ:  - శబ్దము, అనంతుడు, భూమి.

ఔమ్ -  సర్వవాఙ్మయప్రదము, వశ్యకరమునకు ఒక బీజాక్షరము.

అం -  వక్రవాక్యము, అతిదీర్ఘము, ఆజ్ఞ, దోసిలి,

               సప్తస్వర కాలపరిణామము, పరమాత్మ,

               కారణము, కక్ష్య, అంతపురము, గౌరవము.

అ: -  సిగ, సిద్ధమంత్రము, సూర్యరథాశ్వము, నిర్బంధము,

             చక్రము, చంద్రబింబము, కోడితల, బ్రహ్మ, విష్ణువు,

             మహేశ్వరుడు.

క -   బ్రహ్మ, వాయువు, పరమాత్మ, అగ్ని, చిత్తము,

        సూర్యుడు, బుద్ధి, యముడు, నెమలి, విష్ణువు,

        సముద్ర వస్తువు, శ్వేత వర్ణం, సిగ్గు, తల, సుఖం,

        ఏడాది, తెలుపు, అడవి, ఆశ్చర్యం, పసుపు, నీరు.

క: -  విష్ణువు, చతుర్ముఖుడు, మన్మథుడు, అగ్ని, వాయువు,

          సూర్యుడు, యముడు, దక్షుడు, పక్షి, మేను, ఆత్మ,

          ధ్వని, బుద్ధి, నెమిలి,కాంతి, కాలము, ముడి, రాజు

కం -  నీరు, సుఖము, శిరసు, బ్రహ్మము.

కిం -  ఏమని అడుగుట, నింద, ఆక్షేపణ, సందేహం,

              వికల్పం, దూఱు, నీతి, అడుగు.

కట్ - పోవు, కప్పివేయు, ప్రకాశించు, చూపు,

              ప్రదర్శించు, అవతరించు

కంఠ్ - దుఃఖించు, పోగొట్టుకొను,

                తీవ్రముగా కోరు, గుర్తించు

కత్థ్ -  పొగడుకొను, స్తోత్రముచేయు

కథ్ - చెప్పుట, వెల్లడిచేయుట, మాటలాడుట,

              తెలుపుట,  చూపుట, వివరించుట

కర్ణ్ - చీల్చుట, విసిగించుట, వినుట

కల్ - లెక్కించు, ధ్వనించు, భరించు, మోయు,

              తీసుకొను, తెలిసికొను, ఆలోచించు,

              అనుభవించు,  అనుషించిపోవు, ఆధారపడు

కవ్ - స్తోత్రముచేయుట, వర్ణించుట, రచించుట, చిత్రించుట.

కష్ - రాయుట, పరీక్షించుట, ప్రయత్నించుట,

               ఒరిపిడి రాతిపై గీయుట

కస్ - కదలు, పోవు, చేరు, తొలగించు

కమ్ - కోరుట

కా - ఎవతె

కాశ్ - ప్రకాశించు, అగపడు

కాస్ - ప్రకాశించున దగుట

కి  -  జ్ఞానం, ఎఱుంగుట.

కిం - , ఏమి, ఎవడు, ఎవతె, ఏది

కిః - పక్షి

కీ  -  నింద

కు - భూమి, కుత్సిత పాపము, కొంచెము, నివారించుట,

           నింద, రాయి, షష్ఠీ విభక్తి ప్రత్యయము.అల్పుడు, 

           పాపము, నివారించిట, నిందితము

కుః -  భూమి, ఒకటి, కల్లు, హీనుడు, 

              దుర్మార్గుడు, విరక్తి

కుచ్ - పక్షివలె అరచుట, పోవుట, వంగుట

కుట్ట్ - ముక్కలుచేయు, పిండిచేయు,

                 నిందించు, గుణించు

కుత్స్ - నిందించు

కుప్ - కోపించుట, ఉద్రేకించుట,

                 బలమునొందుట

కూ - ధ్వనిచేయుట, కలవర మొనర్చుట,

             ఆక్రందించుట

కూ: - పిశాచి.

కూజ్ - అస్పష్టముగా ధ్వనిచేయుట

కృ - దెబ్బ కొట్టుట, చేయుట, నిర్మించుట,

            రచించుట, అగుట, ఆచరించుట

కృత్ - చేయువాడు, ముక్కలుచేయుట,

                 ముక్కలుచేసి విసరివేయుట, నాశము చేయుట

కృశ్ - క్షీణించుట, దుర్బలుడగుట

కౄ - విసరుట, వెదజల్లుట, నింపుట

కౄత్ - చెప్పుట, పిలుచుట, స్తోత్రముచేయుట

క్ఌప్ - తగియుండుట, ప్రకాశింపజేయుట, ఉత్పత్తిచేయుట,

                    సఫలుడగుట, స్థిరపరచుట, పంచుట, ఆలోచనచేయుట

క్రమ్ - పోవుట, నడచుట, సమీపించుట, దాటిపోవు, ఎక్కు,

                 అతిక్రమించు, అతిశయించు.

కృప్ - సమర్థుడగుట

కమ్ - కోరుట

కృష్ - దున్నుట

కౌ - భూమియందు, వీరిద్దరెవరు(అనుట)

క్రా:  - ఆక్రమించువాడు.

క్రీ: - కొనివాడు.

క్రీ - కాలికా, బీజము.

క్రోం - అంకుశ బీజము.

క్రౌమ్ - అంకుశ బీజము.

క్లీం - జగన్మోహన(కామ)బీజము.

క్ష   - అడ్డగించుట, విరోధము, క్షేమము,

           దుస్స్వప్నము,  క్షత్రియుడు, రక్కసుడు.

క్షః - నాశము, అదర్శనము, లోపము, మేఱుపు

           క్షేత్రము, వక్షస్స్థలము, వ్యాకరణశాస్త్రము.

క్షం - పొలము, రక్కసుడు.

క్షణ్ - దెబ్బకొట్టు, గాయపరచు, చీల్చు, ముక్కలు చేయు

క్షప్ - ఉపవసించు

క్షమ్ - అనుమతించు, క్షమించు, సహించు

క్షర్ - ప్రవహించు, కాఱు, బొట్టుబొట్టుగా పడు,

             నశించు, వ్యర్థమగు

క్షల్ - కడుగు, పవిత్రముచేయు, శుభ్రముచేయు, తుడిచివేయు

క్షా - ఓర్పు, నిద్ర

క్షి - నశించు, పరిపాలించు, నాశముచేయు, చెడగొట్టు,

     చంపు, గాయపరచు

క్షి:  -  క్షేత్రము, క్షాత్రసంరక్షణము, నరసింహస్వామి.

క్షిష్ - విసరువేయు, వంపుపోనిచ్చు, పెట్టు, నిరాకరించు,

      అవమానపరచు, నిందించు

క్షివ్ - మత్తెక్కు, ఉమ్మివేయు

క్షు - తుమ్ము, దగ్గు

క్షుత్ - తుమ్ము, ఆకలి

క్షుధ్ - ఆకలిగొను, తుమ్ము

క్షుభ్  - కదలు, వణకు, కలతజెందు

క్షుర్ - నఱకు, కోయు

క్షై - క్షీణించు, నశించు, కృశించు

క్ష్మా - భూమి

ఖ -  గరుత్మంతుడు, స్వర్గము,కత్తి, శాంతము,

          ఈచఁబోయిన కాలుసేతులు కలవాడు.

          బంగారు, మణి, కొంచెము, దీనుడు,

         సున్న, దవాగ్ని, నిశ్చయము.

ఖం - ఇంద్రుయము, ఆకాశము, స్వర్గము, సుఖము,

              నక్షత్రము, వరిమడి, పట్టణము, దయ, పలక,

             అభావము, గురుతైన బిందువు, ఉంచుట, రంధ్రము.

ఖః - సామాన్యమైనది, అభావము.

ఖ్యా - ప్రసిద్ధి చెప్పుట.

గ  - వినాయకుడు, గంధర్వుడు, గానము, సంతోషవాక్యము.

గః -  గంధర్వుడు, గణపతి, గుర్వక్షరము, ఒక స్వరము,

          గానము, గమయిత, గాయకుడు.

గా -  పూర్వకథ, శ్లోకం, స్తుతి.

గీః - వాక్కు, స్తుతి.

గు - మలవిసర్జనము.

గుః - విజ్ఞానము, చీకటి.

గూః - మలము

గృ - తడుపుట, ఎఁఱుగుట, విన్నపము.

గౄ - ధ్వనించుట, మించుట.

గో - యాగము, వృషభము, చంద్రుడు, వాక్కు, భూమి,

          దిక్కు, గోవు, కిరణము, బాణము, నేత్రము, స్వర్గము,

          వజ్రాయుధము, జలము, రోమము, సరస్వతి, గుఱి,

          సూర్యుడు.

గౌః - కిరణము, గోమేధికము, వజ్రము, వజ్రాయుధము,

            చంద్రుడు, సూర్యుడు, గోవు, ఇంద్రియము, కన్ను,

            తల్లి, బాణము, తొమ్మిది, జలము, వాక్కు, వెంట్రుక,

            భూమి.

గ్మా - భూమి

గ్లై - సంతోషహాని, బడలిక.

గ్లౌః - చంద్రుడు, కర్పూరము.

గ్లౌమ్ - భూబీజము.

ఘ  -  మేఘము, వేడిమి, చిఱుగంట, ఘంట,

             సంఘటనము, శివుడు, గుడ్లగూబ, వాద్యము,

             అమృతము, నేల, గొల్లపల్లె, అమ్ము, భయంకరము,

             ఒరుయుట.

ఘం -  వాద్యము, అమృతము, భూమి, లోక వృత్తాంతము,

                భయంకరము, స్తంభనకర సౌభాగ్య బీజాక్షరము.

ఘః -   మేఘము, చిఱుగంటలు, సంహారము,

               వేడిమి, ఘర్ఘర ధ్వని, లఘువు.

ఘా -  దెబ్బ, స్త్రీల కంఠ్యాభరణము

ఘుః  -  పందిముట్టె

ఘూః - ధ్వని

ఘుమ్ - అవ్యక్తధ్వని బీజము

ఘ్నీమ్ - శంఘ్ని శాలికాశ్యాలా శాద్వలా

                       శుష్కలా అను బీజపంచకము.

ఙ -  భైరవుడు, కాటుక, విషయము,

         విషయేచ్ఛ, వేణునాదము

ఙమ్ -  కాటుక, భయంకరము, దేశము, జనము,

                 శివుడు, మాట, విషయవాంఛ

చ - తురుష్కుడు, చోరుడు, ధ్వని, చంద్రుడు, చకోరపక్షి,

          చామరము, సముచ్ఛయార్థము, అతిశయము, ఆజ్ఞ, దీప్తి,

          శివుడు, సూర్యుడు.

చమ్ -  అభిచారమును పోగొట్టు ఒక క్రూరబీజము.

ఛ -   కోరిక, కప్పుట, సంవత్సరము, వెలుగు,

           స్వచ్ఛమైనది, నిత్యమైనది, మలినమైనది,

          వేరైనది, కంచె, బరిణె, నిర్మలము.

ఛః - నాయకమణి, కోయవాడు.

ఛమ్ - భూతములను పారద్రోలెడు,

                 భీకర రక్తదంష్ట్ర బీజవిశేషము.

ఛాః - భేదయిత, పాదరసము.

జః -   విష్ణవు, విప్రుడు, జగణము, జన్మ, ముక్తి, తండ్రి,

             పిశాచము, తేజస్సు, విషము, జాతుడు, జేత,

            వేగము కలవాడు.

జ - జపము, జయశీలుడౌ పురుషుడు, ధ్వని, మేరువు, మత్సరము,

         శివుడు, విష్ణవు, గాయకుడు, నీరు, గంగ, నగ, భార్య,

          దేవసేన, యోని, సముద్రపుటొడ్డు.

జం - కటి ప్రదేశము, భూషణము,

             భార్య, తేజము, ఉదకము,  జననము.

జమ్ - పనులను జెరచునది, తిరస్కరింపరానిదగు ఒక బీజాక్షరం.

జుః    - కీర్తి, యుద్ధము, జీర్ణించుట, బృహస్పతి, ఆకాశము, పిశాచము.

జూః  - సరస్వతి, ఆకాశము, స్త్రీ భూతము, వేగము.

జ్యా - వింటినారి, తల్లి, భూమి.

ఝ -    బ్రహ్మ, అందె, పరాక్రమము, భ్రమణము, నాశము,

                చోరుడు, ఝంఝామారుతము, మదము, ధ్వని,

                 గాలివాన, నశించునది, అలంకారము.

ఝమ్ - భూతనాశకబీజము, నర్తకబీజము, ఇచ్ఛాబీజము.

ఞ -   సమూహము, దేశము, గర్వము, గంధలేపనము, శిరస్సు,

             గాడిదె కూత, ఊర్ధ్వముఖమైనది, మూఢరూపమైనది,

             భయము, కీర్తి, గాయకుడు, జనపదము, పద్యము,

            వాయుభేదము, ఝర్ఝరమను ధ్వని.

జ్ఞ - విద్వాంసుడు, బ్రహ్మ, బుధుడు.

ట - భూమి వడగండ్లు, ధ్వని, తలుపు, విల్లు, పొగ, కాకి,

          సూర్యకిరణం, నీటిసుడి, పుత్రుడు, ఉత్పత్తి, ఆవృత్తి,

          చమరీమృగము, పలుమార్లు పలకడం.

టః -కొట్టునట్టివాడు, పాదము, ధ్వని

టం - టంకారము, సర్వవ్యాధి హరబీజము,

               షణ్ముఖ బీజము, స్వనబీజము.

టా - భూమి.

ఠ -   పిల్లన గ్రోవి, ధ్వని, కట్టుట, దృఢము, అగ్ని

ఠః -   శివుడు, ఠమ్మను చప్పుడు, చంద్రమండలము, విషయము,  

            బిందువు, సాహసము, జనులగుంపు, మూర్ఖుడు, శూన్యము.

ఠమ్ - చంద్రబీజము, ధ్వనిబీజము, పద్మబీజము.

డ - దేశము, శంభుడు, చిఱునగవు, భయము, నాశము,

         జయధ్వని, శంఖధ్వని, రౌద్రరసము, సిగ్గు, వాక్కు,

         డామరవాద్యము, దుర్గమ స్థలము, వస్త్రము,

         డమరుకవాద్యము, ఆందోళనము, గాయకుడు, జడుడు.

డమ్ - విషహరమగు ఒక బీజము, గరుడ బీజము,

                 రేణుకా బీజము, అంజనీబీజము, అందలము,

                 గాయకుడు.

డా - డాకిని.

ఢ - పిశాచము, భయము, కాలము, ప్రేమ, మార్గస్థుడు,

         ధ్వని, జయభేరి, పోలిక, జ్ఞానము, వాద్యము, గుణహీనుడు,

          దాగినవాడు, సాధువు, ఎడమ కుడి పిక్కలు, కొడుకు.

ఢః - ఢక్క, కుక్క, కుక్కతోక, ధ్వని, నిర్గుణము.

ఢమ్ - సకల సంపత్ప్రదమగు ఒక బీజము,

                 వాయుబీజము,  బాణ బీజము.

ణ - జారుడు, భయంకరుడు, కంటకము,

          ధ్వని, గగుర్పాటు, శూరుడు, కాపాడుట, ముల్లు.

ణః -  వరహము, నగ, సత్యము, చలిపందిరి, బిందుదేవుడు,

             గుణరహితుడు, నిర్ణయము,

ణా -  గోవు,రాత్రి, పాన్పు, ముక్కు,

             దయ, తామరరేకు, జ్ఞానము

 

ణ్యః / ణ్యం - బ్రహ్మలోకమునందలి ఒక పెద్ద సరస్సు.

త -  సంభోగము, నిశ్చయము, కోపము, తోక, రసవాదము,

          చోరుడు, దయ, ఆడుట, కారణము.

తః -  మణి, నవ్వు, చూలు, ఓర్పు, అమృతము, బుద్ధుడు,

            యువకుడు, మోసము, మ్లేచ్ఛుడు, దొంగ, పందితోక

తత్ -   ప్రస్తుతార్థము, హేతువు,

                  వేతనములేక పనిచేయువాడు.

తమ్ -  ఆలయము, బాధనొందు,

                  ధనధాన్యములనొసగు బీజాక్షరము,

                  తమోబీజము.

తప్ -    ప్రకాశించు, వెచ్చగానుండు, బాధసహించు,

                 శరీరమును కృశింపచేయు, తగులబడు.

తా -   పుణ్యము

తు - పాదపూరణము, విశేషము,

            ఏకక్రియాన్వయము, నిశ్చయము

తృష్ -   దప్పిక, తీవ్రమగు కోరిక.

తే -   పార్వతి

తేః -   క్రీడించు, క్రీడించువాడు, నది, భయమును పోగొట్టుట,

             నలుపు, తెలుపు, లావు

త్యజ్ -  విడిచిపెట్టు, వదిలించుకొను

త్వచ్ -  తోలు, వల్కలము, ఆవరణము, స్పర్శేంద్రియము.

త్వమ్ -  నీవు

త్వట్ -   కాంతి, అగ్నిజ్వాల, వెలుగు.

త్రుట్ -  తెగుట, చిరుగుట.

త్రై -   కాపాడు, రక్షించు.

థః -   కొండ, నీతినికాపాడుట.

ద - దాత, భేదించుట, ఓర్పు, దానము, పానము, వైరాగ్యము,

         భార్య, చూపు, మూగ, పట్టుబడినది, పరిశుద్ధుడు, దావకము,

         శుచి, శివుడు, గురుడు, త్రాగుట, పిలుపు.

దః - దయ, దానము, దమము, దాత ,దత్తము, ఖండనము,

            భార్య, ఆకాశము,ఖండనము, ఇచ్చుట.

దమ్  - భార్య, పుష్టి, వృద్ధులు, కలిగించు, సుందర బీజాక్షరము,

                 శాంతించుట, అడ్డగించుట, వశపరచుకొనుట.

దల్ - ముక్కలగుట, వికసించుట.

దా -  ఖండనము, రక్షణము, శోధనము,

            దళము, దానము, రోగము.

దాన్ - ఇచ్చుట

దామ్ - దత్తాత్రేయ బీజము.

దుర్ - అమంగళము, దుఃఖము.

దృక్ - దర్శనము, జ్ఞానము, నేత్రము, చూచువాడు.

దృశ్ - చూచు, వెదకు, నిశ్చయించు.

ద్యు   - దినము. ఆకాశము, ప్రకాశము,

                   స్వరము, అగ్ని.

ద్యుత్ - ప్రకాశించు, వెలుగు.

ద్మా - ధ్వనించుట, అగ్నితో కలియుట

ధృ - ధరించుట, పట్టుకొనుట

ధ్యై - ధ్యానించుట

ధ -  ఇంద్రుడు, ధ్వని, ధాన్యము, కుబేరుడు,

         ధన్వంతరి, కడవ, గృహము, ధనము.

ధం - ధనము, ధనికుడు.

ధః - బ్రహ్మదేవుడు, మనువు

ధా / ధిః, / ధీః - బుద్ధి

ధిక్ - ధక్కారము, నింద.

ధూః - బరువు, ధనము, వణకుట,

                కదలుట, కలతజెందుట.

ధ్మా -  ఊదుట, నిస్వనించుట, నిప్పుమండునట్లుచేయుట.

న -  వినాయకుడు, నాభి, జ్ఞానము, వాద్యము, గొడ్రాలు,

          సూక్ష్మమైనది, మిగుల కష్టమైనది, శూన్యమైనది, భేదమైనది,

          దానము, మేలు, అభావార్థము.

నః -  అధిపతి, పడవ, బౌద్ధశాస్త్రవేత్త, బుద్ధుడు, స్తోత్రము,

           వృక్షము, స్వాగతము, చుట్టము, చెట్టు, సూర్యుడు,

           బంగారము, బంధము, రత్నము.

నా  -   మోడు, వరుడు, మగవాడు, నాయకుడు, నిషేధము.

ని -  బెదిరించు, మత్సరము, వంగుట, మిక్కలి, స్వరము.

నిర్ - నిషేధము, నిశ్చయము.

నీ -  తీసుకొని పోవుట, తెచ్చుట, చేర్చుట.

ను - నుతి

నుద్ -  ప్రేరణ, ప్రోత్సహించుట, తొలగించుట.

నౌః -  ఓడ, కాలము, నవ్వు

న - నిషేధించుట, సామ్యము

ని - గృహము, మిక్కిలి, క్రిందగుట, ఉంచుట, రాశి,

         ఆధారము, కట్టుట, మోక్షము, దానము, చూచుట,

         అణగుట, సమీపము, నేర్పు, చాలించుట, శాశ్వతము,

         సందేహము, నింద

ను - ప్రశ్న, సంశయార్థము, గడచినది, ఊఱట, ఊహ,

            అవమానము, మిష, అవాంతరార్థకల్పన, అతిక్రమించు,

            అడుగుట

నఞ్ - లేదు అడ్డగింత, స్వరూపము, అతిక్రమము,

                   కొంచెము, సామ్యము, విరోధము, ఇతరము

నభ్ - చంపుట

నమ్ - వంకరతిరుగుట, వంగుట, శబ్దము చేయుట

నయ్ - తీసుకొని వచ్చుట

ప - వాయువు, పర్వతము, ప్రకాశము, కౌస్తుభము,

         క్షణము, శుభలగ్నము.

పమ్ -  బంగారము, పానముచేయువాడు, నీటిధార,

             సమ్మతి, ఆపన్నుడు, కోపశూన్యుడు.

పః - పరమాత్మ, పానము, పవనము, పతనము, పవిత్రము,

           పాపనాశకరము, పంచమస్వరస్థానము, కుబేరుడు,

           పడమటి దిక్కు, పాలించివాడు.

పాః -  పాలనకర్త, పవిత్రము, పూరితము, బూరుగుచెట్టు,

             తీగసంకెల, నిర్మలమైనది.

పా - రక్షించుట, త్రాగుట, పీల్చుట.

పుం - పురుషుడు,  పరమాత్మ.

పూ - పూవు, శిద్ధి, పవిత్రము.

పూర్ - పురము, శరీరము, పూరించుట.

పణ్ - వ్యవహారము చేయుట, స్తోత్రము చేయుట.

పత్ - పడుట, దిగుట, క్రిందికి వచ్చు, ఎగురుట.

పద్ - పాదము, అడుగు, నాల్గవభాగము.

ప్ర - ప్రాధాన్యము, అతిశయించుట.

ప్లు - ఈదుట, తేలుట, నావచే దాటుట, ఎగురుట, జారుట.

ఫ - గాలితోకూడిన వాన, భుజమును తట్టుట, ఫూత్కారము,

        నివారించుట, యుద్ధము. పిలుచుట

ఫః - అభివృద్ధి, కఠినోక్తి, నిరర్థక సంభాషణ,

           వాతము, కఫము, విస్తారమైన, మరుగైన.

ఫాః - వృద్ధి, వర్ధకము, సంతాపము, వ్యర్థవాక్యము.

             16వ భాగము,  ఆట, గుడిసె.

బ - కుంభము, వరుణుడు, బిందువు, వికల్పము, గురువు,

         మదము, సంపదలను కలుగజేయువాడు,  కలహము,

         పక్షము, గర్భము, పర్వతము.

బః -  సంద్రము, జలము, వరుణడు, కడవయోని,

            గొఱుగుట, గదాయుధము, పండు.

బమ్ - సకల దోషములను హరించు నొక ఊర్మి బీజాక్షరము.

బర్హ్ - పలుకు, ఇచ్చు, గాయపరచు, చంపు,

              నాశనముచేయు, వ్యాపించు.

బా - బూరుగ, తీగె, సంకిళ్లు, స్వచ్ఛమైన.

బాధ్ - పీడించు, హింసించు, తొలగించు, గాయపరచు.

బృహ్ - పెరుగు వృద్ధినొందు, గర్జించు.

భ - శివుడు, తుమ్మెద, స్వభావము, శుక్రుడు, కిరణము,

         మేఘము, భూమి, అలంకారము, ప్రకాశము.

భః - గ్రహము, భ్రాంతి, భగణము, భవనము, గృహము,

            భార్గవుడు, భూధరము, భృంగము.

భక్ష్ - తినుట, మ్రింగుట, జీర్ణించుకొనుట, ఉపయోగించుట.

భజ్ -  పంచుట, నిర్దేశించుట, అనుభవించుట,

                అభ్యసించుట,  సేవించుట, గౌరవించుట.

భంజ్ - ముక్కలుగ చేయుట, చెడగొట్టుట, ఓడించుట.

భష్ - మొరుగుట.

భమ్ -   నక్షత్రము, (మేషాది)రాశి,  సమస్త భూతోచ్ఛాటన

                చేయునట్టి భీకర బీజాక్షరము.

భాః -  సాధనము, కాంతి, ఆకాశము, రాశి, నక్షత్రము,

             త్రిపుండ్రము, ఊర్థ్వ పుండ్రము, చక్రము.

భాష్ - మాట్లాడుట.

భాస్ - ప్రకాశించుట.

భిః  - గోడ, పక్షి, భయము.

భిక్ష్ - యాచించుట.

భీః - భయము

భుః - శివుడు, బ్రహ్మ, చంద్రుడు.

భూ -  అగుట, పుట్టుట, వెలువడుట, ఉండుట,

              జీవించి ఉండుట, నిలుచుట.

భూః - భూమి, ఉనికి, చోటు, ఒకటి.

భూష్ - అలంకరిచుట

భృ - భరించుట, మోయుట.

భోః - ఆహ్వానము, సంబోధనము.

భ్రమ్ - ఇటు నటు తిరుగుట.

భ్రాజ్ - ప్రకాశించుట.

మః - మగణము, బంధనము, పచ్చవన్నె, గోరోజనము

             వంటి వర్ణము, బ్రహ్మ, విష్ణువు, శివుడు, యముడు,

            వేళ, విషము, మంత్రము, చంద్రుడు.

మండ్ - అలంకరించు

మద్ - మత్తిల్లుట, పిచ్చివాడగుట,

                 సంతోషించుట, ఆపదనొందుట.

మన్ - గర్వించిట, పూజించుట, విశ్వసించుట, కల్పించుట,

                ఆదరించుట, తెలిసికొనుట, స్వీకరించుట, కోరుట,  

               మనస్సు లగ్నంచేయుట.

మన్ద్ - ప్రసన్నుడగుట, శిధిలమగు, ప్రకాశించుట,

                  మెల్లమెల్లగా పోవుట, తిరుగుట.

మహ్ - ఆదరించుట, సమ్మానముచేయుట,

                  వికసించుట, వృద్ధినొందుట.

మమ్ - శత్రువులను ముగ్ధులను చేసే ఒక బీజాక్షరము,

                   భేకీబీజము, శిలీబీజము

మా - ప్రమాణము, మరణము, సముద్రపుటొడ్డు, ధారణగల బుద్ధి,

             లక్ష్మీదేవి, మధ్యప్రదేశము, తల్లి, నిషేధము, జనము

మార్గ్ - ప్రార్థించుట, వెదకుట, అలరించుట, పోవుట.

మార్జ్ - పరిశుద్ధము చేయుట.

మాస్ - చంద్రుడు, మాసము.

మిథ్ - సహకారి అగుట, ఒక్కచో కలియుట,

                మైధున మొనర్చుట,  గాయముకలిగించుట,

                 దెబ్బతీయుట.

మిల్ - కలియుట, చేరుట.

మిశ్ర్ - కలుపుట.

మిష్ - కన్నుతెఱచుట, చూచుట.

మిహ్ - తడుపుట, మూత్రవిసర్జనము,

                   వీర్య పాతము చేయుట.

మీ - పోవుట, నశించుట, తెలిసికొనుట, చచ్చుట,

            (చంపుట, నాశనముచేయుట) తగ్గించుట,

            మార్చుట, మీరుట.

మీల్ - (కండ్లు)మూయుట, ముడుచుకొనుట,

                  కలియుట, మూసుకొనుట.

ముచ్ - మోసముచేయుట, వదులు చేయుట, విడిచిపెట్టుట,

                    స్వతంత్రము చేయుట(ఇచ్చుట).

ముండ్ - (తల)గొరుగుట, మునుగుట.

ముద్ - ఆనందము, సంతోషము, ప్రసన్నుడగుట.

ముర్చ్ - గాఢమగుట, కూడుట, మూర్ఛిల్లుట, పెరుగుట,

                      లావగుట, ప్రభావము చూపుట, నిండుట, వ్యాపించుట.

ముష్ - దొంగిలించుట, తీసికొనుట.

ముహ్ - పరవశించుట, మూర్ఛిల్లుట, మూఢుడగుట.

మృ - మరణించుట, నశించుట.

మృగ్ - వెదకుట, ప్రత్నించుట, అనుసరించుట.

మృజ్ - శబ్దము చేయుట, శుద్ధిచేయుట, అలంకరించుట.

మృద్ - త్రొక్కుట, అడచుట, చంపుట,

                      హింసించుట, జయించుట.

                     మట్టి, ఎర్రమన్ను.

మృశ్ - తాకుట, పట్టుకొనుట, ఆలోచించుట.

మృష్ - వెదజల్లుట, సహించుట,

                      అనుభవించుట, క్షమించుట.

మే - మార్చుకొనుట.

మేధ్ - కలియుట, ఒండొరులు కలిసికొనుట. తెలిసికొనుట,

                  దెబ్బతీయుట, చంపుట.

మోక్ష్ - విడచుట, స్వతంత్రునిచేయుట.

మ్నా - మరలమరల చెప్పుట, వల్లించుట,

                  స్మరించుట, తలంచుట, ఆలోచించుట.

మ్లై - వాడిపోవుట, అలసటనొందుట, నిరుత్సాహమునొందుట.

యః  - కీర్తి, ప్రయాణము, వాయువు, త్యాగము, పోవువాడు,

               స్థానము, యోగము, యముడు, దాత, మగణము.

యమ్ -  సర్వవ్యాపకమగు ఒక పవిత్రబీజాక్షరము, వాయుబీజము,

                     వశ్యబీజము, వీరబీజము, యత్నము, యమున.

యజ్ - యాగముచేయుట, ఆహుతులిచ్చుట, పూజించుట.

యత్ - సర్వనామము, అవ్యయము, హేతువు, ప్రయత్నించుట.

యద్ - ఎవడు, ఎవతె, ఏది.

యన్త్ర్ - నిలువుట, అడ్డుకొను.

యా -  కీర్తి, యానము, వాహనము, పూలగుత్తి, కాంతి, లక్ష్మి,  

                నిర్మాణము, ప్రాప్తి, త్యాగము, పోవుట.

యాచ్ - కోరుట, అడుగుట.

యు - కలియుట, వేరువేరుగా చేయుట.

యుజ్ - కలియుట, అనురక్తుడగుట, చేరుట, ప్రయోగించుట,

                      నియోగించుట, కలుపుట, కలిసినవాడు.

యుధ్ - పోరు(సంగ్రామము), యుద్ధము చేయుట,

                      సంఘర్ష మొనర్చు.

ర - అగ్ని, మన్మథుడు, నాశనము,

         వజ్రము, హస్తము, ఋతువు.

రం - నెత్తురు, శిరస్సు, ధ్యానము, ఆకాశము,

             గ్రుడ్డు,కడుపు, ముఖము, భయము,

             విరసము, త్యాగము, రసహీనమైనది, తీక్షణము.

రః - రాముడు, వాయువు, అగ్ని, భూమి,

           ధనము, ఇంద్రియము, ధనాటంకము.

రంహ్ - కలిసిపోవుట, వేగముగా పోవుట.

రక్ష్ - కాపాడుట, రాజ్యము చేయుట, పొదుపుచేయుట.

రచ్ - రచించుట, సిద్ధము చేయుట,

              వ్రాయుట, అలంకరించుట.

రంజ్ - సంతోష పెట్టుట, ఎఱ్ఱనగుట,

                   అనురక్తుడగుట, ప్రసన్నుడగుట.

రట్   - అఱచుట, ఆక్రందించుట.

రణ్ - ధ్వనిచేయుట.

రద్ - ముక్కలు చేయుట, చీల్చుట.

రధ్ - గాయపరచుట, బాధకలిగించుట.

రభ్ - ఆరంభించుట, తొందరపడుట.

రమ్ - ప్రసన్నుడగుట, సంతుష్టుడగుట, ఆడుట,

                సంభోగము చేయుట, ఉండుట.

రయ్ - పోవుట.

రస్ - ధ్వనించుట, కూయుట,

              శబ్దము చేయుట, రుచిచూచుట.

రహ్ - విడచుట, త్యాగము చేయుట.

రా - బంగారము, మబ్బు, ధ్వని, శాల, చెప్పుట,

           నడచుట, ఇచ్చుట, గ్రహించుట, సమర్పించుట.

రాః - ముద్రాంకితమైన ధనము, పసిడి.

రాజ్ - రాజు, ప్రకాశించుట, మెఱయుట,

                సుందరముగా అగుపడుట.

రి - స్రావము, నాళము, అగ్నిబీజము.

రిః - స్రవించుట, క్షమించుట.

రిచ్ -  శూన్యము చేయుట, శుభ్రము చేయుట,

                పోగొట్టుట, విడగొట్టుట.

రుః - భయము.

రుచ్ - ప్రకాశించుట, ఇష్టమగుట.

రుజ్ - ముక్కలు చేయుట, నాశము చేయుట, బాధకలిగించుట,

                 పీడించుట, రోగగ్రస్తుని చేయుట,వంగుట, విరుగుట,

     

రుఢ్ - రాగము, అగ్నిజ్వాల, ఇచ్ఛ, కాంతి.

                యుద్ధము, భయము, ధ్వని.

రుద్ - ఏడ్చు, దుఃఖము, కన్నీరు కార్చు.

రుధ్ - అడ్డగించు, నిలుపు, ఎదిరించు, నిరోధించు,

                 నిలువచేయు, మూయు, కట్టివేయు.

రుశ్ - గాయపరచు, చంపు, నాశముచేయు.

రుష్ - కోపించుట, కలతనొందుట, గాయపరచుట, చంపుట,

                 బాధించుట, రోషము, కోపము.

రుహ్ - మొలకెత్తుట, పెరుగుట, ఎక్కుట.

రూ - యువతి, చెదలు, బంగారము, కామరూపి.

రుక్ - రోషము, అగ్నిజ్వాల, ఇచ్ఛ, కాంతి,

               యుద్ధము, భయము,ధ్వని.

రూష్ - అలంకరించు, పూయు.

రై - ధనము, శబ్దముచేయుట.

ల - ఖండింపబడునది, గ్రహించుట,

          చంద్రుడు, లవణము.

లమ్ - విశ్వమును భరించునట్టి ఒక ప్రకాశబీజాక్షరము.

లః - కాంతి, ఆకాశము, భూమి, భయము, సంతోషము,

             గాలి, లవణము, దానము, ఆలింగనము, తలపు,

            ప్రళయము, సాధనము, మనస్సు, వరుణుడు, లీనము,    

            లఘువు, ఓదార్చుట.

లక్ష్ - చూచుట, గురిపెట్టుట, స్పష్టముచేయుట.

లగ్ - తగులుకొనుట, అంటుకొనుట, కలియుట.

లంఘ్ -  దూకుట, ఎక్కుట, ఎగురుట, దాటుట,

                       అనాదరించుట. నిలుపుట, ఆక్రమించుట,

                      ముందునకు చొచ్చుట, ఉపవాసముచేయుట.

లజ్ - సిగ్గుపడుట, కళంకితమొనర్చుట,

                అగపడుట, ప్రకాశించుట, మూయుట.

లజ్జ్ - సిగ్గుపడుట.

లప్ - మాటలాడుట.

లంబ్ - వ్రేలాడుట, అంటుకొనుట, ఆశ్రయించుట,

                     విలంబముచేయుట, ధ్వనిచేయుట.

లభ్ - పొందు, సంపాదించు, పట్టుకొను,

                తెలిసికొను, నేర్చుకొను.

లల్ - క్రీడించుట, ప్రేమతో చూచుట.

లష్ - కోరుట, ఇచ్చగించుట.

లస్ - ప్రకాశించుట, వెలుగొందుట, స్పటపడుట.

లస్జ్ - సిగ్గుపడుట.

లా - తీసుకొనుట, పొందుట.

లిఖ్ - వ్రాయుట, లిపిబద్ధముచేయుట, గీయుట, గీరుట.

లింప్ - పూయుట, మలినమొనర్చుట.

లిహ్ - నాకుట, నమలుట.

లీ - కఱగు, ద్రవించు, అనుసరించు, అంటుకొను,

          పట్టుకొనియుండు, కౌగిలించుకొను, కఱగిపోవు,

          అదృశ్యమగు.

లుంచ్ - కోయు, లాగు, చించు

లుఠ్ - పడగొట్టుట, నేలపై దొరలుట, బాధన నుభవించుట,

                 కదలుట, దొంగిలించు, దొరలుట.

లుడ్ - కల్లోలము చేయుట, కలియగలుపుట.

లుంట్ - పోవు, దొంగిలించు, కుంటివాడగు, సోమరియగు,

                       దోపిడీ చేయు, అనాదరము చేయు.

లుంఠ్ - పోవు, ఆందోళనచేయు, కుంటియగు,

                      నిష్క్రియుడగు, దోపిడీచేయు, అడగించు.

లుప్ - ఆశ్చర్యపడు, ఆశ్చర్యపరచు, కలవరపడప,

                  కలవరపెట్టు, త్రుంచుట, విఱచుట, కోయుట,

                 పాడుచేయుట, అపహరించుట, గుంజుకొనిపోవుట,

                 పట్టివేయుట, కప్పిపుచ్చుట.

లుభ్ - ఆసపడు, ఆతురతతో కోరు.

లుల్ - తిరుగు దొరలు, ఇటునటు ఊగిసలాడు,

                   కదలు, కలతనొందు, అణచు.

లేప్ - పోవు, కదలు, ప్రార్థించు

లోక్ - చూచు, వీక్షించు, ప్రదర్శించు,

      తెలిసికొను, ప్రకాశించు, మాటలాడు.

లోచ్ - చూచు, ప్రదర్శించు, చూచి ఆలోచించు,

       పలుకు, ప్రకాశించు.

లోడ్- మూర్ఖుడగు

ల్యం - లయము, నిలయము.

ల్హౌం - హయగ్తీవబీజము

వ - సాత్వికుడు, వాయువు, వరుణుడు, మన్మథుడు.

వమ్ - అమృత(జల-తరంగ - అభ్ర - ధరణీ - వరుణ)బీజము.

వః - వాయువు, సముద్రము, నమస్కారము, వసతి, వరుణుడు,

      వరుణబీజము, భూబీజము, తమోబీజము.

వచ్ - పలుకు, చెప్పుట, వర్ణించుట.

వంచ్ - చేరుట, పోవుట, తిరుగుట, మోసగించుట.

వద్ - పలుకుట, తెలుపు.

వధ్ - చంపుట

వంద్ - నమస్కరించుట, స్తోత్రముచేయుట.

వప్ - విత్తుట, గొఱుగుట.

వమ్ - క్రక్కుట

వయ్ - నేయుట

వర్  - కోరుట

వల్ - తిరుగుట, పోవుట

వశ్ - కోరుట

వస్ - నివసించు, ఉండు.

వహ్ - మోయు, వీచు, ప్రవహించు, కొనిపోవు, ఓడ.

వా - వికల్పార్థము, ఉపమానార్థము, గాలి వీచుట.

వాచ్ - వాక్కు, సరస్వతి

వాంఛ్ - కోరుట

వార్ - నీరు

వి    - నేత్రము, ఆకాశము, వాయువు, పరమాత్మ, పక్షి,

             (నిషేధము, వేఱు, విశేషము)

విద్   - తెలిసికొనుట,పొందుట, ఉండుట, ఆలోచించుట.

వి - నేత్రము, ఆకాశము, వాయువు, పరమాత్మ,

        పక్షి, (నిషేధము, వేఱు, విశేషము)

విట్ - వైశ్యుడు, జనుడు, పురీషము.

విశ్ - ప్రవేశించు, మనుష్యుడు.

విష్ - తడుపుట, వ్యాపించుట.

వీ - పోవుట, కనుట.

వీజ్ - విసరుట, పోవుట.

వృ - వరించుట, పూజించుట, ఆవరించుట.

వృజ్ - విడచి పెట్టుట.

వృత్ - ఉండుట, వరించుట, ఇష్టపడుట.

వృధ్ - పెరుగుట.

వృష్ - కురియుట, వానపడుట, ఇచ్చుట.

వే - నేయుట, కుట్టుట.

వేప్ - వణకుట.

వేల్ల్ - కదలుట.

వ్యథ్ - భయపడు, దుఃఖించు, గుచ్చుట, కొట్టుట.

వ్రజ్ - పోవుట

శం - శివుడు, శాస్త్రము, శ్రేయస్సు, శుభము, కీర్తి,

            ఇంద్రధనుస్సు, స్వర్గము, ఎదుటలేనివాడు.

శః - సీమ(హద్దు), శయనము, హింస, పుట్ట, తాబేలు,

           రాజు, శిష్యుడు, న్యూనపరచు, శస్త్రము, శుభము.

శమ్ -  సర్వఫలప్రదము సుఖదాయకము అగు బీజాక్షరము.

                తగుట, అణగుట, సమృద్ధి.

శంస్ - ప్రశంసించుట, స్తోత్రము చేయుట, అంగీకరించుట.

శక్ - యోగ్యుడగుట, సమర్థుడగుట.

శంక్ - సందేహము

శప్ - శాపము పెట్టుట, నిందించుట.

శబ్ - శబ్దము

శా - దేవతాపూజ, శక్తి(సామర్థ్యము) శోభ, శ్రేష్ఠుడు, లక్ష్మి.

శాస్ - ఉదేశించు, పాలించు.

శి - శివుడు, శుభము, కాంతుడు, మోక్షము, హింస, నిద్ర.

శిక్ష్ - నేర్చుకొను.

శీ - నిద్రించు.

శుచ్ - నిరాశ, దుఃఖము.

శుధ్ - పరిశుద్ధముచేయుట.

శుభ్ -  ప్రకాశించు

శుష్ - ఎండిపోవుట.

శ్రీ - ఐశ్వర్యము, సంపద, వృద్ధి, అలంకారము,

     లక్ష్మి, సరస్వతి, పార్వతి, బుద్ధి, విషము,

     సాలెపురుగు, ఒక రాగము, మారేడు చెట్టు,

     మంగళప్రదము, లవంగము, చిల్లచెట్టు, కాంతి,

     గౌరవార్థము కొన్నిపదాలకుముందు వచ్చునది.

శ్రు - వినుట.

శ్లథ్ - సడలుట

శ్లాఘ్ - పొగడుట, మెచ్చుకొనుట.

శ్లిష్ - కాల్చుట, కౌగిలించుకొనుట, కలియుట.

శ్వన్ - కుక్క

శ్వస్ - రేపు, గాలిపీల్చు, జీవించు.

ష - స్వర్గము, దేశము, లక్ష్మి, గర్భము, మోక్షము,

          అవసానము, ఓర్చుట, పరోక్షము, శ్రేష్ఠము.

షః - స్వర్గము, కేశములు, పరోక్షము, శ్రేష్ఠము, నేర్పరి,

             పండితుడు, తుది, నాశము, ముక్తి, కాన్పు, తెలిసినది,

            గంభీర దృష్టిశాలి, ఉపద్రవము, ఎదురుగా.

షమ్ - ధర్మార్థ కామసిద్ధిదమగు ఒక పరిశుద్ధ బీజాక్షరము,

                 తడిద్భీజము, గర్భము, మోక్షము, తుద.

షట్ - ఆరు వస్తువులు

స - గౌరీపుత్రుడు, వాయువు, శరీరకాంతి, రథ మార్గము,

          జ్ఞానము, ధాన్యము, నివారణము.

సః - ఏడు స్వరాలలో మొదటిది, సర్పస్థానము,

            విఘ్నేశ్వరుడు, వాయువు, బుధుడు, ఈశ్వరుడు,

           పాము, పక్షి, విష్ణువు, వాడు, సగణము, కోపము,

           హంస బీజము, ప్రాకారము.

సమ్ - సుందరము, సమము, కలయిక, లెస్సగా,

                 మిక్కిలి, వృద్ధి, సముచ్ఛయము, సర్వకారణము,

                 సమస్త వర్ణాత్మకమగు ఒక బీజాైక్షరము, శక్త్యాత్మక    

                సుఖాత్మకబీజము, జ్ఞానము, ధ్యానము, భేధములేనిది.

సత్ - నక్షత్రము, బ్రహ్మ.

సన్ - కాలము, సత్యము, విద్వాంసుడు, శ్రేష్ఠుడు,

               సత్పురుషుడు, పూజ్యుడు.

సహ్ - సహించుట, ఓర్చుట

సృ - పోవుట

సృజ్ - వదులు చేయుట, సృష్టించుట

స్మ - నిషేధము, స్మరణము, పాదపూరణము

స్వ - ధనము, జ్ఞాతి, తన సంబంధము,

             సుఖము, కాంతి, చంద్రకాంతి,

             తాను, స్వర్గము, పరలోకము

స్వర్ - స్వర్గము, పరలోకము, ఆకాశము

స్రక్ - పూలదండ

స్రజ్ - పూలమాల

స్రుచ్ - హోమము చేయు మిల్లిగంటె,

                    ఒక యజ్నోపకరణము

స్రాక్ - శీఘ్రముగా

సా - లక్ష్మి, పార్వతి, ప్రసిద్ధము

సాత్ - బ్రహ్మ

సిమ్ - అల్పము, సరస్వతి

స్విత్ - ప్రశ్న, వితర్కము

సిధ్ - పోవుట

స్నిహ్ - ప్రేమించుట, స్నేహముచేయుట

సు - పూజ, శ్రేష్ఠము, మంచి

స్ను -  కొండ, నెత్తము

స్తు - పొగడుట

సూ - ప్రేరణ, ప్రసవము.

సూచ్ - చీల్చు, చూపు, సూచించు.

సూద్ - గాయచఱచుట, చంపుట

సే - సేవనము, సేవకుడు

సేవ్ - సేవించుట.

సో - పార్వతి

స్త్రీ - వనిత, బొమ్మ, చెముడు

స్థ - స్తలము

స్పంద్ - కదలుట, అదరుట

స్పర్ధ్ - పోటీపడు

స్పృశ్ - తాకుట, గ్రహించుట

షమ్/ షం - సస్యం, మధువు, ధారణ

సత్ - సత్యం, యజ్ఞం, సాధుభావం,

               విష్ణు ప్రీతికరమైన  కర్మ,

               సద్భావం, మంచి

హ - శివుడు, విష్ణువు, హంస, యుద్ధము, గగుర్పాటు,

           గుఱ్ఱము, గర్వము, వరుణుడు, పిలుపు(సంబోధనము),

           ప్రసిద్ధి, పాదపూరణము, పూజ, వికారము, నింద,

           చంపుట, ఆజ్ఞ, ప్రేరేపించుట, కోపము, ఏనుగు,

           దివసము, వైద్యుడు, పృథ్వీ బీజము, ప్రాణవాయువు.

హమ్ - అస్త్రము, సుఖము, పరబ్రహ్మ, బాణము, మణికాంతి,

                  పిలుచుట, లేచుట, నవ్వుట, వీణాది సకల వాద్యధ్వని,

                  ఆకాశబీజము.

హస్ - నవ్వుట

హా - మనోవ్యథ, వగపు, నింద, బాధ,

          పేడ, త్యాగము, నడుపు(గమనము), వీణ.

హి - ఆశ్చర్యము, వ్యధపడుట, పాదపూరణము, కారణము,

           సంతోషము, విచారము, పద్యావరణము, నిశ్చయము,

           అతిశయము, కారణవ్యాజము, తొట్రుపాటు, ఓర్వలేమి,

          సర్పము, మృగము

హిం - ప్రశ్న, ఊహ

హీ - ఆశ్చర్యము, పిలుచుట, దుఖఃము,

           వ్యాపారము,  వినయము.

హ్లీం - మృద్భీజము

హు - సంతోషము, కోపము, విచారము, నహుషుడు

హుమ్ - ఉహా, భయము, ప్రశ్న, కోపము,

                     ఆమంత్రణము, వరాహ బీజము

 

హూః - విప్రుడు

హూమ్ - ప్రశ్న, సమ్మతి, కోపము,

                      భయము,  నింద,

హృత్ - గుండెకాయ, మనస్సు

హే - ఓయి, కోపము, విచారము,

            పిలుచుట, ద్వేషము మొ.

హై - ఓయి, సంబోధించుట, ఆహ్వానించుట.

హో - ఓయి, పిలుచుట

హౌ - ఓయి, పిలుచుట.

హ్యః - నిన్న

హ్రాం - సూర్యబీజము

హ్రీః - పార్వతి, శక్తి, సిగ్గు,

హ్రీం - మాయా(శక్తి)బీజము, బగళాబీజము, దేవీప్రణవం

హ్సౌం - ప్రాసాదబీజము

Source: https://sites.google.com/site/chitrasahiti/ekaksara-nighantuvu